توافقی ناگهانی، غافلگیرانه اما مهم و تأثیرگذار
اسدالله افشار
ایران و عربستان سعودی روز جمعه 19 اسفند ماه سال جاری( 10 مارس 2023) در یک توافق غافلگیرکننده به تنش های هفت ساله خود پایان داده و توافق کردند که روابط خود را اصلاح کنند. این معامله برندگان و بازندگان زیادی داشت.
درحالی که بسیاری از ناظران در مورد گرم شدن قریب الوقوع روابط ایران و عربستان تردید داشتند، مقامات ارشد امنیتی ایران و عربستان سعودی بی سروصدا به پایتخت چین سفرکرده تاسنگ تمام گذاشته وبه تنش های بحران ساز سنگین هفت ساله بین دو کشور درمنطقه پایان دهند. این توافق که ناگهانی و غافلگیرانه درروزجمعه 19 اسفند ماه1401 با میانجیگری چین صورت پذیرفت؛ واکنش های متفاوتی را از سوی کشورهای سراسر جهان به دنبال داشت.
بر اساس بیانیه مشترک ایران، عربستان سعودی و چین، سه کشور اعلام میکنند که توافقی بین پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران حاصل شده است که شامل توافقی برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بین آنها میشود. و سفارتخانهها و نمایندگیهای خود را ظرف مدت حداکثر دو ماه بازگشایی میکنند و موافقتنامه شامل تأیید احترام به حاکمیت دولتها و عدم مداخله در امور داخلی کشورها است.»
در این بیانیه آمده است: «آنها همچنین توافق کردند که وزرای امور خارجه دو کشور برای اجرای این امر ملاقات کنند، ترتیب بازگشت سفرای خود را بدهند و راههای تقویت روابط دوجانبه را بررسی کنند.»
تقریباً همه کشورهای منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا از این توافق استقبال کردند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، تماس های قابل توجهی از سوی مقامات خارجی دریافت کرد که این اتفاق را به وی تبریک گفتند. همچنین کشورهای منطقه با صدور بیانیه ای از گرم شدن آب ایران و عربستان استقبال کردند.
علاوه بر این، بسیاری از گروه ها در منطقه از این معامله ابراز رضایت کردند. سید حسن نصرالله، رهبر حزب الله لبنان، این توافق را به نفع منطقه توصیف کرد. انصارالله یمن همچنین گفت که تهران و ریاض به روابط دیپلماتیک نیاز دارند.
عراق، اردن، مصر، عمان، امارات، قطر، لبنان، پاکستان و ترکیه از جمله کشورهایی هستند که از احیای روابط تهران و ریاض استقبال کردند. این استقبال گسترده از آنجا ناشی می شود که اکثر کشورها و گروه های منطقه از روابط بهتر ایران و عربستان سود می برند. علاوه بر سه طرف معامله، تمامی کشورها و گروه های فوق برنده محسوب می شوند.
بازندگان احیای روابط ایران و عربستان
1- اسرائیل
با توجه به آن چه بیان شد، برقراری و احیای این روابط بازندگان خاص خود را دارد که بزرگترین آنها اسرائیل است. به محض انتشار اعلام توافق سه جانبه آویگدور لیبرمن، وزیر سابق اسرائیل، از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی خواست به خاطر توافق ایران و عربستان استعفا دهد، زیرا این شکست شکست شخصی او و سیاست های نافرجام او در قبال ایران بود.
یایر لاپید، نخست وزیر سابق رژیم اشغالگر هم این توافق را تحولی خطرناک توصیف کرد که اسرائیل را از دیوار منطقه ای خود علیه ایران محروم می کند. به گزارش رسانه های اسرائیلی، لاپید گفت: توافق بین عربستان سعودی و ایران نشان دهنده شکست کامل و خطرناک سیاست خارجی دولت اسرائیل است.
نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین، از سرگیری روابط ایران و عربستان سعودی را «تحول جدی و خطرناکی برای اسرائیل» و «پیروزی سیاسی ایران» خواند.
بنت گفت: «این ضربه مهلکی به تلاشها برای ایجاد ائتلاف منطقهای علیه ایران وارد میکند».
وی سپس ابرازتأسف کرده و می گوید: «کشورهای جهان و منطقه در حال تماشای اسرائیل هستند که بر سر دولت ناکارآمدی که درگیر خود تخریبی سیستماتیک است، آشفته است.»
نکته قابل توجه احیای روابط ایران با عربستان آن است که اسرائیل تنها بازنده این ماجرا نبوده و باید ایستادگی آمریکا در منطقه غرب آسیا را که از این طریق بر آن ضربه وارده شده به حساب آورد و نباید سهم شکست این قدرت رو به افول را در منطقه غرب آسیا نادیده انگاشت.
2- آمریکا
آن چه باز این پیروزی راهبردی را به کام منطقه شیرین می کند آن است که این توافق سه جانبه صرفاً توسط قدرت های آسیایی انجام گشته که نشان دهنده تغییر قابل توجهی در ژئوپلیتیک منطقه است. و این توافق یعنی این که روزهایی که ایالات متحده بزرگترین قدرت منطقه بوده عمرش بسر آمده و دیگر دوران قلدری و غارتگری و شرارت هایش گذشته است و باید دست از پا درازتر منطقه را ترک کند و بداند در برابرظهور قدرت های آسیایی دیگر محلی از اعراب در این منطقه حساس جهانی ندارد و قطعا اگر در خروج تعلل ورزد هزینه های سنگینی را باید متحمل گردد که به نفع وجهه سیاسی شکست خورده این قدرت رو به افول نخواهد بود بنابراین آمریکا باید حساب آبروی نداشته خود را در نظر بگیرد و تا اوضاع بیشتر از این برایش سخت و تلخ نگشته صحنه را به نفع قدرت های آسیایی خالی گرداند.
3- اپوزیسیون ایران
علاوه بر ایالات متحده و اسرائیل، بازنده دیگری نیز وجود دارد که نفس خود را حبس می کند تا ببیند چه اتفاقی می افتد: اپوزیسیون ایران. چندین اپوزیسیون ایرانی امید خود را به عربستان سعودی و امپراتوری رسانه ای و دلارهای نفتی آن بسته اند. آنها قبلاً فکر می کردند که عربستان سعودی در تلاش آنها برای سرنگونی تشکیلات سیاسی ایران، وزن خود را پشت سر آنها خواهد انداخت. اما احیای روابط جمعه؛ آنها را کاملاً غافلگیر و وادار نمود که به دنبال راه جدید دیگری باشند تا بتوانند راه غلط و شکست خورده خود را مجددا در خواب خوش که سرابی بیش نمی باشد با آرزوهای واهی سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران طی کنند! زهی خیال باطل؛ این ره که می روند به ترکستان است و جز تباهی خودشان ره به جای دیگری ندارد و ایران در اوج قدرت سیاسی است و بازگشت عربستان و احیای روابطش با ایران مؤید همین نکته است، عربستان این نکته را با کوهی از بحران ها و مشکلات داخلی و بین المللی آن هم بعد از 7 سال در چرخشی ناباورانه و در گریز از سیاست های شیطانی آمریکا و اسرائیل، درک کرده اما این نابخردان منگل سیاسی اپوزیسیون هنوز درک نکرده و با حماقت هرچه تمام تر همچنان به دنبال سرنگونی نظام جمهوری اسلامی هستند!این نظام برپا، برقرار و با صلابت به حیات سیاسی خود ادامه خواهد داد، کور شود هر آن کس که نتواند بیند.
اشاره به مهم ترین آثار این توافق
در هر صورت توافق تاریخی تهران و ریاض در پکن؛ رسانه های جهانی، کارشناسان داخلی و بین المللی و قدرت های جهانی را غافلگیر نموده و باعث حیرت و تعجب آنان گردید که در جای خود بررسی و نقد آن ها می تواند بسیاری از وقایع پشت پرده این توافق را آشکار سازد اما آن چه در این خصوص مهم است آن است که این توافق و احیای روابط:
1- پیامدهای گسترده ای داشته است؛
2- اتحاد علیه ایران را پیچیده می کند؛
3- یک پیروزی بزرگ برای تلاشها در زمینه کاهش تنش منطقهای به حساب می آید؛
4- یک پیروزی برای دیپلماسی چین و چالش برای ایالات متحده به شمار میرود؛
5- توافق میان دو کشور نشانه روشنی است که دو طرف آمادهاند تا فصل جدیدی را در روابط فیمابین آغاز کنند؛
6- این توافق می تواند پایانی بر جنگ ائتلاف سعودی با یمنی ها بعد از 8 سال باشد؛
7- به تفاهم و آشتی ملی بین گروهها بینجامد و به رفع تخاصم سعودی با حکومت سوریه کمک کند؛
8- در انزوا قرار گرفتن تل آویو در منطقه؛
9- برخی رسانه های صهیونیستی از سرگیری روابط دیپلماتیک بعد از هفت سال را به منزله بر باد رفتن رویای تل آویو برای ایجاد ائتلافی ضد ایرانی در منطقه دانستند؛
10- این توافق «منجر به تقویت امنیت و ثبات در منطقه و گسترش همکاریها» خواهد شد؛
11- این توافق منجر به شکست سیاست ایران هراسی در سطح منطقه و بین الملل گردید؛
12- قطعا این توافق آثار مثبت در حوزه های اقتصادی ، فرهنگی، سیاسی خواهد داشت که در آینده بسیار نزدیک نتایج پربار آن را شاهد خواهیم بود.
یکشنبه: 21 / 12 / 1401- 19 شعبان 1444- 12 مارس 2023
اسد...
ما را در سایت اسد دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : asadollah587o بازدید : 71 تاريخ : دوشنبه 22 اسفند 1401 ساعت: 11:33