درباره اعتراض مدنی مردم در دی ماه
دکتراسدالله افشار
تجمعات اعتراضی دی ماه سال جاری مردم دراعتراض به اوضاع اقتصادی شکل گرفت ، جا دارد که مسئولان امر به مطالبات مردم در این حوزه توجه جدی داشته باشند. در واقع، انباشته شدن حجم مشکلات و مطالبات اقتصادی مردم برای چند سال متوالی مسئلهای جدی است و باید به طور قاطع و هرچه سریعتر حل و رفع شود. درخصوص چیستی و چرایی این اعتراضات نیز اظهارنظرها و تحلیلهای متعددی ارائه شده است؛ برخی آن را سازماندهیشده از جانب مخالفان و منتقدان دولت ارزیابی کردند و برخی دیگر آن را واکنش طبیعی مردم در برابر وضع نابسامان اقتصادی موجود قلمداد کردند و برخی دیگر، آن را سازماندهی شده از سوی مخالفان نظام و کانالیزه کردن مطالبات اقتصادی مردم به ضدیت با نظام و زیرسؤال بردن شعارهای نظام دانستند.
اکنون که اوضاع آرام شده است؛ و صف مطالبات به حق مردم از صفوف آشوب گران و اغتشاش گران بیگانه دوست مشخص گردیده ، ضررورت دارد یک گزارش کامل و نهایی توسط وزارت کشور تهیه تا زمینهها و شرایطی که منجر به این اتفاقات شده است به صورت دقیق بررسی شود. باید عوامل شتاب دهنده دراین خصوص شناسایی شده و وضعیت موجود هم دقیق تحلیل شود یعنی علاوه بر زمینهها و ریشههای این اعتراضات، باید توصیف دقیقی از وضعیت و این که ماهیت قضیه و انگیزههای افراد حاضر در تجمعات چه بوده است بررسی شود. درحقیقت این گزارش نباید ذهنی آماده شود، بلکه باید این گزارش بر مبنای دادههای دقیق اطلاعاتی و مبتنی بر واقعیات آماده وتحلیل گردد. این گزارش اگر با آن چه که بیان گردید تهیه شود ؛ میتواند زمینهساز ارائه پیشنهادات و راهکارهای عملی در کشور برای برخی مسائل و آسیبها ی این چنینی باشد. بايد اين سادهانگاريها را كنار گذاشت و صداي بلند هشدارها را شنيد. اگر شاخصهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي مثبت بودند، اگر گسلهاي فراوان در جامعه ما وجود نداشتند يا غيرفعال بودند واقعا ميشد با تأمل از كنار آن حوادث گذشت و دل خوش داشت كه ماجرا تمام شده است. ولي دردمندانه بايد عنوان كنيم وبپذیریم كه معضلات و مشكلات طبيعي از سويي و انواع مسائل خودساخته از سوي ديگر هرگز به مسئولان و مدیران اجرایی جامعه اين فرصت را نميدهد كه آسوده خاطر باشند و از بروز حوادث بزرگتر نگران نباشند.
درلايههاي زيرين اجتماع موضوع ازدياد بيسابقه طلاق، گسترش فقر، حاشيهنشيني ميليوني، رواج اعتياد ، بیکاری ، تورم ، شکاف طبقاتی سرسام آور، دروغ ، تبعیض ، نزاع و اختلاف های سیاسی حتي يك جامعه آرام و بدون حاشیه را دچار زلزلههاي شديد ميكند چه رسد در كشور ما كه اختلافات مهم و بعضا عميق سياسي نيز وجود دارد. با بیان موارد برشمرده قطعا بدانیم اگر ميخواهيم در برابر انبوه مشكلات پيش رو توان استقامت را داشته باشيم و دشمنان قادر به سوءاستفاده از آنها نباشند و جامعه احساس كند كه مسوولان اهل تامل و واقعيت گرايي و انعطاف هستند و روندها رو به بهبودند، نياز مبرم به تغيير روشها در همه ابعاد داريم، هم در مسائل سياسي و به خصوص هم در مسائل اقتصادی. قوای سه گانه کشور خصوصا مسئولان قوه مجریه بايد جلوی دست درازی به بیت المال ایستادگی کنند ، حقوق های نجومی را تعدیل نمایند ، مثل محروم ترین اقشارجامعه زندگی داشته باشند ، اززرق و برق دنیا و تجمل گرایی فاصله بگیرند و با دردهای ناشی از زخم های اقتصادی وارده بر پیکرنحیف مردم مستضعیف و آسیب پذیرآشنا شوند و فکری بر مداوای آنان نمایند. جدایی از این مردم که به تعبیر حضرت روح ا...له الفدا ، ولی نعمت های مسئولان نظام اسلامی خوانده شده اند کفران نعمت برشمرده خواهد شد که خسران مادی و معنوی آن در دنیا وآخرت جبران ناپذیر خواهد بود. همه ارکان نظام باید شرایط امروز کشور را دریابند و به نقش سرمایه اجتماعی در حل بحرانهای دشواری که به ویژه در مسائل اقتصادی با آن روبرو هستیم پی ببرند و به این اجماع برسند که هیچ دولتی در این کشور به تنهایی و بدون کمک و همیاری همه نقش آفرینان و تصمیمسازان و ذی مدخلان در اقتصاد و سیاست و امنیت قادر به برون رفت از این بحران نیست. همه قوا باید کمک کنند و بیش از همه خود دولت باید به خودش و جامعه کمک کند.
صاحب نظران درخصوص اعتراضات دی ماه سال جاری به حق اظهارنظرنموده و متعقدند؛ اين كه مردم احساس آزادي ميكنند و نظر خود را در قالب تجمع يا راهپيمايي بيان مينمايند يك نقطه مثبت و روشن براي جامعه ما و نظام جمهوري اسلامي است اما اين كه اين اظهارنظرهاي جمعي توأم با تخريب اموال عمومي و اخلال در نظم جامعه ميشود يك نقطه منفي و تاريك است. مسئولان ما بايد براي بخش اول اين پديده يعني اظهارنظر مدني و آرام مردم شرايط را مهيا كنند و با بخش دوم آن يعني تخريب اموال عمومي و ايجاد آشوب به شدت برخورد نمايند.
در اعتراضات دی ماه سال جاری مردم مطالبات به حقی داشتند البته مدتها بود که ما شاهد اعتراضهای مردمی بودیم و این اتفاق کاملا قابل پیش بینی بود مشکلات اقتصادی، گرانیهای اخیر و مسئله بودجه پیشنهادی دولت برای سال1397 هم ضربه نهایی را بر مردم وارد کرد. نمیتوان انتظار داشت که مردم فشارهای نامعقول را تحمل کنند ، دم برنیاورند و ساکت باشند. با بروز اعتراضها که بعدا با ورود اغتشاش گران و فتنه گران به آشوب کشیده شد؛ برخی از مسئولان کشورهایی مانند آمریکا، اسرائیل ، عربستان و اقسام اپوزیسیونها از سلطنتطلبها گرفته تا منافقان مستیما از آن حمایت کردند؛ و با استفاده از رسانههای خود تلاش کردند تنش موجود را تا حدود زیادی افزایش دهندکه به زودی پشت پرده این اغتشاشها روشن و نقاب از چهره دشمنان واقعی این مردم برداشته خواهد شد.
نگاهی به جمعیت معترض و ساخت ترکیبی آنان به خوبی نشان میدهد که نسل جوان، فارغ از جدالهای کشدار و فرساینده سیاسی، مطالبات خود را میجوید. این مطالبات بیش از هرچیز به حق زندگی در چارچوب امنیت روانی، سامان سیاسی و اقتصادی، به رسمیت شناختن شئون طبقاتی و اجتماعی و تقویت امید به آینده اشاره دارد. در یک کلام؛ حق زندگی فارغ از دغدغههای جان کاهی است که در رقابتهای جناحی یا نادیده گرفته شود و یا گم گردد؛ لذا جناح های سیاسی مطرح کشور و همه مسئولان عالیرتبه بدانند سوزاندن ظرفیتهای نظام و سرخورده کردن مردم از امید به آینده، برای هیچ طرفی سود آور نیست؛ حتی مردمی که با اعتراضات خود فریاد زدند؛ ما هستیم و نباید فراموشمان میکردید. آری حقیقت این است اعتراضات اخیر به همان اندازه که میتواند برای منافع عمومی و نظام سیاسی هشدار دهنده باشد، فرصتی موقعیت ساز است که اراده انجام اصلاحات لازم را در خدمت به نوسازی کشور بهکار گرفت. تنها در این صورت است که فرصت طلبان در بهرهگیری از اوضاع ناکام خواهند شد.
صاحب این قلم امیدواراست مسئولان سه قوه صدای اعتراض مردم را شنیده باشند و با اتحاد و ائتلاف عقلایی و به دوراز جناح بندی و با برنامه ریزی کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت ، مطالبات سیاسی واقتصادی قابل حصولی را پیگیری و پاسخگوی مطالبات به حق ایشان باشند. کوتاهی دراین امرخسارت بار وجبران ناپذیراست.
شنبه : 30 / 10 /1396- 2جمادی الاول 1439- 20ژانویه 2018