اقتصاد مقاومتی ؛ بیکاری ، اشتغال و ركود

اقتصاد مقاومتی ؛ بیکاری ، اشتغال و ركود                  

اسدالله افشار

اقتصاد مقاومتی در راستای کاهش وابستگی‌ها و تأکید روی مزیت‌های تولید داخل و تلاش بر خوداتکایی است.این موضوع البته در شرایط پسابرجام هم به قوت خود باقی است و رهبرمعظم انقلاب بارها در مقاطع مختلف به اهمیت آن اشاره کرده‌اند. علت این مسئله هم کاملاً روشن است : وضعیت بیمارگونه اقتصاد کشور.

 نگاهی به آمارهای اقتصاد کلان و خرد نشان می‌دهد که اقتصاد ایران با مشکلات عمیق و ساختاری روبرو است که با رویکرد کنونی حاکم برفضای کشور حل ‌شدنی نیست ، اگرچه بتوان برای دوره کوتاهی با مسکن‌های کوتاه‌مدت آن را آرام کرد. مروری بر برخی متغیرهای اقتصادی خود نشانگر این موضوع است . بر اساس گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های اقتصادی مجلس شوراي اسلامي ، متوسط رشد اقتصادی کشور از سال 1387 تاکنون %1.6 بوده است. همچنین متوسط درآمد حقیقی ناخالص سالانه خانوارهای شهری و روستایی از سال 1386 تا 1393 روند نزولی داشته است. متوسط رشد تشکیل سرمایه ثابت از سال 1388 تا انتهای1393 ، %8 .2 - بوده است . صادرات غیرنفتی نیز نسبت به سال گذشته کاهش‌یافته است . رشد بخش خدمات هم که بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد در سال 94 ، %2- را نشان می‌دهد. همچنین بخش صنعت هم رشد منفی %3 را نشان می‌دهد .همچنین رشد اقتصادی در سال 1394 قطعاً منفی بوده است که البته آمار دقیق آن به‌صورت مختلف بیان می‌شود. این آمارها و واقعیت‌های درون جامعه نشان می‌دهد که کشور علیرغم برخي پیشرفت هاي اقتصادی ، البته با مشکلاتی روبروست که بیشتر به ساختار اقتصادی کشور بستگی دارد . كارشناسان اعتقاد دارند که مهم‌ترین اقدامی که مجموعه قوای سه‌گانه و بخصوص دولت باید برای عملی شدن اقتصاد مقاومتی انجام دهند ، مردمی کردن اقتصاد است که موضوع محوری اقتصاد مقاومتی به شمار می‌رود.در نگاه راهبردی رهبر معظم انقلاب ، اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست ، یک واقعیت اقتصادی است ، اقتصاد مقاومتی یک بحث کاربردی است و شاخص‌های آن ریشه در عمل دارد. القای تفکر اقتصاد مقاومتی یک تدبیر هوشمندانه است تا مدیران ارشد اقتصادی را از غفلت ایجادشده در بخش اقتصادی برهاند و رشد و توسعه و شکوفایی و تولید ملی و قطع وابستگی اقتصادی را حتی در سخت‌ترین تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی دشمنان به بار بیاورد. اقتصاد مقاومتی مکمل جهاد اقتصادی است و سبب امنیت و ثبات در اقتصاد و عدم تزلزل در برابر شوک‌های خارجی اقتصادی یا همان استقلال اقتصادی از شاخصه‌های بارز اقتصاد مقاومتی است. اقتصاد مقاومتی یک نسخه گرانقدر است ، از این جهت که این نسخه عملیاتی ، نتیجه ۳۷ سال تجربه و هزینه- فایده‌ای است که یک نظام انقلابی در صحنه‌های مختلف جنگ ، برخوردهای جهانی ومشکلات داخلی ، تهدیدها و فرصت‌ها به دست آورده و نسخه‌ای است که صاحب‌نظران و فعالان اقتصادی همه یک صدا برفایده‌مند بودن آن تأکید دارند . اقتصاد مقاومتی علاوه براینکه یک نسخه جدی با در نظر گرفتن تمام جنبه‌های تئوریکی متناسب با اقتضائات اقتصاد ایران است ، یک نسخه عملیاتی به شمار می‌رود که با در اختیار بودن آن ، می‌توان شکوفایی اقتصادی را تضمین کرد ، البته شرطش این است که این نسخه ، همراه با اقدام و عمل متعهدانه و لازم از سوی تمامی آحاد ملت باشد ؛ به این معنا که فضای عمومی کشور بسیج شده و اقتصاد مقاومتی را به عنوان یک وظیفه ملی پیاده سازی کنند.

درشرائط كنوني تمامی بخش‌های کشوراعم ازحوزه‌های داخلی ، خارجی ، تصمیم‌گیری ، تصمیم‌سازی، سرمایه‌گذاری و الگوی مصرف باید سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را سرلوحه کار خود قرار داده و اقدامات خود را بر مبنای این سیاست‌ها ، طراحی کنند. براین اساس اگر تمامی این موارد را مدنظر قرار داد ه بوديم، شایدمي توان گفت که احتمال موفقیت اقتصادی در سال ۹۵ بسیار بالا مي بود ولي باتوجه به گذشت 7ماه ازسال جاري بايد به اين موفقيت به ديده ترديد نگريست !

همان طور که مقام معظم رهبری نیز اشاره داشته‌اند ، اقتصاد ایران با چالش‌های اساسی و ساختاری مواجه است و مقولاتی همچون بیکاری و اشتغال با حجم و شکلی که دارد ، نیاز به تدبیر ویژه دارد . اشتغال هم اکنون در ایران، یک مشکل ساختاری است و نیاز به تمهیدات بالایی دارد ؛ به نحوی که برآوردها حکایت از نیاز به ۸۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌‌گذاری برای حل یک بخش از معضل اشتغال کشور دارد ، درکناراین ، معیشت مردم نیز یک معضل جدی است و درآمد عامه مردم به ویژه اقشار متوسط رو به پایین جامعه نیز با هزینه‌ها همخوانی ندارد . از سوی دیگر در حوزه‌هایی همچون مسکن نیز معضلات جدی پیش روی مردم قرار گرفته است . مساله رکود را بايد یکی ازمشکلات جدی و شبه ساختاری دراقتصاد ایران دانست ومتذكرشد ؛ علیرغم آورده‌های بالایی که در حوزه تولید اعم از نیروی انسانی ، زیرساخت ها و ماشین‌آلات در کشور وجود دارد، اما ظرفیت‌های تولید متناسب با آورده‌ها و امکانات نیست و رکود همچنان در کشور حاکم است ؛ ضمن اینکه تقاضا برای کالاها چه در داخل و چه در خارج ، به گونه‌ای است که واحدهای تولیدی کشور با ۲۰ تا ۳۰ درصد از ظرفیت خود کار می‌کنند و صنایع کوچک و متوسط نیز یا تعطیل شده اند  یا در مسیر تعطیلی قرار گرفته‌اند. باید فضایی فراهم شود که از تمام سرمایه های اجتماعی در جهت اجرایی شدن سیاست های اقتصاد مقاومتی بهره برداری کرد ، ضمن اینکه همه آیین نامه‌ها و سیاست ها باید در این جهت ، همسو شوند . در نهایت در سایه همدلی و اتحاد می‌توان معضلات اقتصاد ایران را حل کرد . البته نکته روحیه هم مهم است ، به این معنا که باید روحیه و اراده لازم برای این کار فراهم باشد ؛ یعنی اگر مدیران و دست اندرکاران ، روحیه منفعل و واداده و مأیوسی داشته باشند ، فرصت ها از دست خواهد رفت . در این میان سهم روحیه با نشاط و امیدوار مهم است که با تکیه بر اعتقادات الهی ، کار به بهترین شکل پیش رود . ما وصل به یک منبع انرژی و روحیه قوی معنوی هستیم که در دوران های مختلف همچون جنگ ، علیرغم نداشتن امکانات دشمن ، روحیه انقلابی و الهی ، توانسته ايم کشور را نجات دهيم ، هم اکنون نیز باید با تکیه بر چنین روحیه‌ای ، سیاست های اقتصاد مقاومتی را پیاده سازی نماييم .

چهارشنبه : 21 / 7 / 1395- 10محرم احرام 1438- 12 اكتبر 2016