ورود ایران در جمع کشورهای عضو بریکس؛ مغتنم و با اهمیت

ورود ایران در جمع کشورهای عضو بریکس؛ مغتنم و با اهمیت

اسدالله افشار

ولادیمیرپوتین، رئیس جمهورروسیه به شرکت کنندگان درمجمع تجاری بریکس گفته است که روند دلارزدایی در کشورهای بریکس غیرقابل برگشت است.[1]

با تلاش‌هایی که برای توسعه مکانیسم‌های کارآمد تسویه حساب‌های متقابل و همچنین کنترل پولی و مالی انجام می‌شود، روند متعادل و غیرقابل برگشت دلارزدایی از روابط اقتصادی ما در حال افزایش است. در نتیجه، سهم دلار در صادرات و واردات قابل توجه خواهد بود.

رئیس جمهور روسیه گفت که در اجلاس سه روزه سران در ژوهانسبورگ پایتخت تجاری آفریقای جنوبی به تفصیل درباره اقداماتی برای تغییر تجارت بین کشورهای عضو از دلار آمریکا و به ارزهای ملی بحث خواهد شد.

وی در یک سخنرانی ویدئویی گفت: «فرایند عینی و غیرقابل برگشت دلارزدایی از روابط اقتصادی ما در حال افزایش است.

در طول گفتگوها برای جستجوی جایگزین هایی برای تجارت با دلار آمریکا، نقاط مشترکی وجود داشته است. و همچنین در روز چهارشنبه چارچوبی برای پذیرش اعضای جدید در بلوک در جلسه عمومی رهبران بریکس تهیه خواهدشد.[2]

سیریل رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی، در سخنان افتتاحیه خود در جلسه عمومی بریکس در روز چهارشنبه 23 آگوست 2023(1شهریور1402) گفت: "بریکس آماده همکاری با همه کشورهایی است که آرزوی ایجاد یک نظم بین المللی فراگیرتر را دارند."

وی همچنین خاطرنشان کرد: «تغییراتی که در دهه گذشته در اقتصادهای بریکس رخ داده است، کمک زیادی به تغییر شکل اقتصاد جهانی کرده است، اما موج جدید حمایت‌گرایی و متعاقب آن تأثیر اقدامات یکجانبه ناسازگار با سازمان تجارت جهانی است. قوانین رشد و توسعه اقتصادی جهانی را تضعیف می کند.»[3]

همچنین نالدی پاندور؛ وزیرامور خارجه آفریقای جنوبی نیز دراین نشست اظهار داشت: توافق بر سر گسترش برجام حاصل شده است. او در رادیو اوبونتو، ایستگاهی که توسط وزارت خارجه آفریقای جنوبی اداره می شود، گفت: "ما در مورد گسترش توافق کردیم."

ما سندی داریم که به تصویب رسانده‌ایم که دستورالعمل‌ها و اصول، فرآیندهایی را برای در نظر گرفتن کشورهایی که مایل به عضویت در برجام هستند را تعیین می‌کند... این بسیار مثبت است.»

این اقدام راه را برای عضویت ده ها کشور علاقه مند هموار می کند.

«الکساندر ووچیچ» رئیس‌جمهور صربستان اعلام کرد که افزایش تعداد کشورهای عضو گروه «بریکس» اتفاق تاریخی خواهد بود و این گروه به جایگاه بازیگر جهانی دست می‌یابد.

وی در ادامه می گوید: «نشست بریکس، امروز( سه شنبه 31 مرداد1402) شروع می‌شود...من فکر می‌کنم اگر آنها تصمیم به گسترش (اعضا) بگیرند، این یک گام تاریخی خواهد بود. البته مطمئن نیستم که امروز آنها قادر به اتخاذ تصمیم باشند اما اگر چنین کنند، قطعا یک تصمیم تاریخی و مهم خواهد بود»

رئیس‌جمهور صربستان با تمجید از بریکس ادامه داد: «آنها بعد از چندین دهه دارند به یک بازیگر جهانی تبدیل می‌شوند که در تلاش است یک جایگزین برای کلیت غرب ایجاد کند».

يكي از ديپلمات‌هاي چین به فايننشال‌تايمز گفته كه پكن به دنبال افزايش اعضاي بريكس است تا اين گروه را به رقيب اصلي جي 7 تبديل كند.[4] با اين حال گفته مي‌شود كه به‌رغم اتحاد اقتصادي ميان اعضاي بريكس كه شامل برزيل، چين، آفريقاي جنوبي، روسيه و هند مي‌شود، ميان برخي اعضا در خصوص رويه‌هاي بريكس اختلاف‌نظرهايي وجود دارد. به عنوان مثال هندي‌ها كه به سرعت در حال تبديل شدن به پنجمين اقتصاد بزرگ جهان هستند، معتقدند كه بريكس بايد هدف خود را روي منافع اقتصادي كشورهاي عضو متمركز كرده و از تبديل اين گروه به يك اهرم سياسي براي مقابله با غرب فاصله بگيرد.

حتي طبق گزارشي كه فايننشال‌تايمز منتشر كرده، وزير خارجه آفريقاي جنوبي هم به‌رغم اينكه كشورش از محكوم كردن روسيه به واسطه جنگ با اوكراين خودداري كرده، به صراحت مي‌گويد: توسعه بريكس به عنوان نهادي براي تبديل شدن به رقيب سياسي و نظامي غرب، اقدامي اشتباه است.

پاندور می‌گوید رهبران اتحادیه پیش از پایان اجلاس در روز پنج‌شنبه 24 آگوست2023( 2 شهریور ماه1402)، اعلامیه مفصل‌تری درباره گسترش این اتحادیه خواهند داد.

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین نیز در جلسه عمومی گفت: "قوانین بین المللی باید توسط همه کشورها به طور مشترک براساس اهداف و اصول منشور سازمان ملل نوشته شده و مورد حمایت قرار گیرند و نه توسط کسانی که قوی ترین ماهیچه ها یا بلندترین صدا را دارند... کشورهای بریکس دیکته شوند. باید چندجانبه گرایی واقعی را تمرین کند، به همبستگی پایبند باشد و با تفرقه مخالفت کند."

شی همچنین هشدار داد که "ذهنیت جنگ سرد هنوز جهان ما را تحت الشعاع قرار داده است و وضعیت ژئوپلیتیکی در حال تنش است."

شی در این نشست بیان کرد: «ما باید اجازه دهیم کشورهای بیشتری به خانواده بریکس بپیوندند تا خرد و تلاش‌ها را برای ایجاد عادلانه‌تر و عادلانه‌تر کردن حکمرانی جهانی جمع کنند.»

نخست وزیرهند؛ نارندرا مودی گفت: "هند به طور کامل از گسترش بریکس حمایت می کند، ما از حرکت با اجماع در این مورد استقبال می کنیم." این قوی ترین حمایت او در مورد گسترش بریکس بود.

شایان ذکراست بریکس بر تقویت همکاری اقتصادی و تجاری بین کشورهای عضو برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تمرکز کرده است. و اکنون در حال نهایی کردن راه های گسترش اعضای خود است.

لوئیزایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل نیز خاطرنشان کرد که حضور آرژانتین در بریکس بسیار مهم است.

آرژانتین با بازپرداخت بدهی به عنوان بخشی از قرارداد وام 44 میلیارد دلاری با صندوق بین المللی پول (IMF) دست و پنجه نرم می کند که منجر به تورم تاریخی و خشک شدن ذخایر خارجی شده است.

لولا وام های صندوق بین المللی پول را "سنگین" خواند و احتمال افزایش وام توسط بانک بریکس به کشورهای دیگر را با "معیارهای متفاوت" برای بهبود اقتصادشان مطرح کرد.

منتقدان صندوق بین‌المللی پول اظهارات لولا را در مورد کمک‌های مالی به کشورهایی که اقتصاد، جوامع و دولت‌هایشان در نهایت از شرایط وام‌ها رنج می‌برند، تکرارکرده‌اند که مقامات را مجبور می‌کند برای برآورده کردن شرایط کمک مالی صندوق بین‌المللی پول، اقدامات ریاضتی اتخاذ کنند.

در نتیجه شرایط صندوق بین المللی پول، توسعه اقتصادی کند می شود، فقر و تورم افزایش می یابد و جوامع نابرابرتر می شوند.

رئیس جمهور لولا همچنین اعلام کرد که طرفدار پیوستن بیشتر کشورها به این اتحاد و همچنین یک ارز مشترک است که توسط کشورهای بریکس در معاملات تجاری استفاده می شود که آسیب پذیری آنها را کاهش دهد.

او در سخنرانی خود در مجمع تجاری، افزود که شرکای جدید به BRICS کمک خواهند کرد تا ارتباط خود را در مقیاس بین المللی افزایش دهد.

رئیس جمهور لولا خاطرنشان کرد: ما می خواهیم بریکس یک نهاد چندجانبه باشد نه یک باشگاه انحصاری.

رئیس جمهور برزیل و سایر اعضای گروه بریکس بر ظرفیت های مهم بریکس آگاهند و به همین دلیل کشورهای عضو این گروه به عنوان یک ائتلاف فراقاره‌ای کوشیده‌اند چهارچوب جدیدی را برای اقتصاد و سیاست جهانی بنا کنند، چرا که کشورهای عضو در مجموع ۴۱ درصد جمعیت جهان، ۲۶درصد مساحت زمین در گستره 5‌قاره جهان، ۲۵ درصد تولید ناخالص جهانی و ۲۰ درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص داده‌اند، همچنین مجموع جمعیت این گروه ۲.۸۸ میلیارد نفر و مساحت گستره جغرافیایی ۳۹.۷ میلیون متر مربع و تولید ناخالص این کشورها هم ۱۵.۸ هزار میلیارد دلار برآورد شده است.[5]

آفریقای جنوبی ماه گذشته اعلام کردکه بیش از40 کشوردیگربرای پیوستن به این سازمان ابرازعلاقه کرده اند.

در چند ماهی که از سال 2023 می‌گذرد، بیش از 40 کشور از جمله ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، آرژانتین، الجزایر، بولیوی، اندونزی، مصر، اتیوپی، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، کومور، گابن و قزاقستان اعلام کردند که خواهان عضویت در بریکس هستند که از آنها به عنوان بریکس‌ پلاس یاد می‌شود. پیشنهاد ایجاد بریکس پلاس برای اولین بار توسط شی جین پینگ در اجلاس سران این گروه در چین در سال ۲۰۲۲ مطرح شد تا مکانیزمی برای تقریب کشورها به این گروه قبل از اعطای عضویت کامل باشد.

این در حالی است که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز علاقه خود را به پیوستن در این اجلاس ابراز کرده بود، اما روسیه به دلیل اینکه فرانسه انگیزه خود را ابراز نکرده، با این امر مخالف است، چرا که از منظر او این راه نفوذ غرب یا حتی فرانسه بر مناسبات داخلی بریکس بوده و از این رو مکرون برای حضور در این اجلاس دعوت نشده است.[6]

رئیس جمهور پوتین در جلسه عمومی گفت که عملیات نظامی ویژه روسیه هدف پایان دادن به جنگ در اوکراین است که توسط تعدادی از کشورهای غربی و ماهواره های آنها آغاز شده است.

"روسیه تصمیم گرفته است از مردمی حمایت کند که برای فرهنگ، سنت‌ها، زبان و آینده‌شان می‌جنگند. اقدامات ما در اوکراین تنها یک دلیل دارد - پایان دادن به جنگی که غرب به راه انداخته است. پوتین از طریق لینک ویدئویی گفت: ماهواره های آنها( غربی ها) در اوکراین علیه مردم ساکن دونباس می باشد.

دونباس بخش شرقی اوکراین است که در آن درگیری مرگبار بین روس‌های قومی و ارتش اوکراین در سال 2014 آغاز شد.

و با فراخوان برای "نظم جهانی چند قطبی" تاکید کرد که آرزوی تعدادی از کشورهای غربی برای حفظ هژمونی خود در جهان است که "به بحران شدید در اوکراین منجر شده است."

شی روز سه‌شنبه در مجمع تجاری بریکس گفت که اقتصاد چین انعطاف‌پذیر است و اصول رشد بلندمدت آن بدون تغییر باقی مانده است.

او گفت: «اقتصاد چین دارای انعطاف‌پذیری قوی، پتانسیل فوق‌العاده و سرشار از زندگی بالایی است.

در یک جلسه توجیهی در حاشیه این اجلاس، دیپلمات ارشد چین در آفریقا بر چگونگی بهره برداری پکن از بازار آفریقا که پتانسیل بالایی دارد، تاکید کرد.

وو پنگ، مدیر کل اداره امور آفریقا در وزارت امور خارجه چین گفت: «ادغام آفریقا در حال افزایش است و بسیاری از کشورهای آفریقایی از چین در این خصوص یاری طلب کرده اند.

وی افزود: "مهم نیست در مورد اقتصاد جهانی یا اقتصاد چین چه اتفاقی بیفتد، روند نسبتا میان مدت یا بلندمدت این است که شرکت های چینی مایلند برای رفتن به آفریقا کمی ریسک کنند."

همه نگاه ها به سازمان اقتصادی امسال است که برای اولین بار از زمان شیوع کووید به صورت حضوری تشکیل جلسه می دهد.

تحلیلگران می گویند BRICS در حال حاضر از نظر نفوذ اقتصادی و با اعضای جدیدی مانند عربستان سعودی، ایران، نیجریه، اندونزی و بسیاری دیگر که انتظار می رود به آن بپیوندند، از G7 پیشی گرفته است.

برخی بر این باورند که طی پنج سال آینده، بریکس به طور بالقوه تنها نهاد جهانی خواهد بود که اقتصاد آن به دلیل اهمیت کشورهایی که درگیر هستند، اهمیت خواهد داشت.

برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی در حال حاضر اقتصادهای مهمی هستند. اضافه شدن کشورهای دیگر، بازار بریکس را به یک تغییر دهنده بازی در سطح جهانی، از نظر جغرافیایی اقتصادی و ژئوپلیتیکی تبدیل خواهد کرد.

گزارش ها حاکی از آن است که در جریان نشست چهارشنبه رهبران بریکس پیشرفت قابل توجهی در زمینه گسترش بریکس حاصل شده است.

کارشناسان معتقدند دلایل متعددی وجود دارد که چرا بسیاری از کشورها علاقه خود را برای پیوستن به این بلوک نشان داده اند.

در صدر این لیست بدون شک جنگ در اوکراین است که نقش مهمی در تغییر در ژئوپلیتیک ایجاد کرده است. بسیاری از کشورها ماهیت قلدری غرب را دیده اند، به ویژه ایالات متحده و سایر اعضای ناتو که کشورهای دیگر را برای پیوستن به جنگ و جانبداری تحت فشار قرار می دهند. چیزی که تماشای آن برای جامعه جهانی چندان خوشایند نیست.

روش و افول هژمونی ایالات متحده در 30 سال گذشته بسیاری از کشورها را به جستجوی سازمان‌های چندجانبه جایگزین برای تجارت منصفانه و عملکرد بازار جذب کرده است.

رویه‌های اقتصادی منصفانه کشورهای بریکس در مناطق مختلف خود، حتی اگر دیدگاه‌های سیاسی آن‌ها به همه چیز چشم‌پوشی نداشته باشد، باعث موفقیت این سازمان شده است.

کرسی چرخشی سالانه اتحادیه سال آینده شاهد اجلاس سران بریکس به میزبانی روسیه در شهر جنوب غربی کازان خواهد بود، جایی که این کشور به دنبال تقویت نقش و اقتدار بلوک تحت ریاست خود خواهد بود.

همین امر را می توان در مورد سایر بلوک های بین المللی مانند سازمان همکاری شانگهای نیز گفت.[7]

پایگاه خبری آمریکایی یواس نیوز نیز اهداف اجلاس سران بریکس را بهبود روابط اقتصادی و چگونگی افزایش جذب پول و وام‌دهی با ارزهای محلی در «بانک توسعه جدید» که به نوعی بانک بریکس به شمار می‌آید، عنوان کرده است.

ایران رسما برای پیوستن به بریکس دعوت شد

سیریل رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی اعلام کرد که بریکس با پذیرش ایران، آرژانتین، مصر، اتیوپی، امارات و عربستان سعودی به عنوان اعضای جدید موافقت کرده است.

رامافوزا در این نشست‌ گفت که بریکس به "اجماع در مرحله اول این روند توسعه" رسیده است و از شش کشور مذکور دعوت کرده است که از اول ژانویه 2024 به اعضای جدید تبدیل شوند.

وی عضویت رهبر معظم انقلاب اسلامی را به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تبریک گفت.

جمشیدی در صفحه اجتماعی ایکس موسوم به توئیتر نوشت: تبریک به رهبر انقلاب اسلامی و ملت بزرگ ایران.

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین گفت که گسترش بریکس انگیزه جدیدی به مکانیسم همکاری این گروه خواهد داد.

شی در این اجلاس گفت که این توسعه نشان دهنده عزم بریکس برای اتحاد و همکاری است.

او گفت: «این گسترش عضویت تاریخی است. این گسترش همچنین نقطه شروع جدیدی برای همکاری بریکس است. این امر به مکانیسم همکاری بریکس نیرو می بخشد و نیروی صلح و توسعه جهانی را بیشتر تقویت می کند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه که از طریق لینک ویدیویی در کنفرانس خبری پایانی این اجلاس سه روزه صحبت می‌کرد، از همتای آفریقای جنوبی خود برای مدیریت این اجلاس و تلاش‌هایش برای گسترش این اتحادیه تشکر کرد.

ایران در میان ده‌ها کشوری بود که به دنبال عضویت در بریکس بوده و درخواست رسمی برای پیوستن به این بلوک اقتصادی را نیز در نشست سال گذشته ارائه کرده بود که چین و روسیه به استقبال آن رفتند.[8]

عضویت ایران در بریکس را یک «تحول تاریخی» و «موفقیت راهبردی» برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی باید قلمداد نمود. به اعتقاد کارشناسان، حضور رسمی ایران در این سازمان نقطه عطف بزرگی در روابط تجاری کشورهای بریکس خواهد بود.[9]

به اعتقاد و گفته رییس جمهوررییسی؛ بریکس» به عنوان نهادی پیشرو و متشکل از اقتصاد‌های بزرگ نوظهور توانسته است با ارائه الگو‌ها و ابتکارات مناسب، روند‌های جدیدی را در جهان شکل دهد.[10]

در هرحال ورود ایران را در جمع کشورهای عضو بریکس باید مغتنم شمرد و بدانیم که این ورود از منظر سیاسی دارای اهمیت است و آثار داخلی ، بین المللی و منطقه ای آن بطور قطع راهگشا و گره گشا خواهد بود و فرصت هایی را از ابعاد سیاسی و اقتصادی و حتی امنیتی در اختیار ایران قرار خواهد داد تا از چرخه اقتصاد غرب به ویژه سلطه و هژمونی دلار و تحریم های ضدحقوق بشری آمریکا رهایی یابد. از منظر کارشناسان در واقع بریکس این امکان را به ایران می‌دهد که اقتصاد خود را با کشورهای نوظهور در اقتصاد، متحول و پویا کند، لذا کریدور روسیه، ایران و هند اولین قدم برای پیوستن ایران به کشور‌های گروه بریکس است. و اکنون که ایران رسما از سوی اعضای بریکس پذیرفته شده و رسما از اول ژانویه 2024 بریکسی خواهد شد، مسلما آینده اقتصادی خوبی برای ایران متصور و قابل انتظار است.

و جان کلام این که، با عزم کشورهای عضو بریکس، جهان به سمت چند قطبی خیز برداشته تا در نظم نوین جهانی، پایان جهان تک قطبی را به رهبری آمریکا اعلام نماید و قطعا این مهم با همگرایی فزاینده کشور‌های گروه بریکس اتفاق خواهد افتاد و در تحقق آن نباید شک نمود.

جمعه: 3 / 06 / 1402- 8 صفر 1445- 25 آگوست 2023

[1] -«بریکس» شورایی برآمده از مشارکت 5‌کشور چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای‌جنوبی است که در دهه‌های اخیر نامشان در بحبوحه رقابت اقتصادهای نوظهور بر سر زبان‌ها افتاد. ایده اولیه احداث این گروه به‌واسطه بروز تحولاتی شکل گرفت که پیش از آن در روند تقابل کشورهای غیر غربی با کشورهای بزرگ بلوک غرب به وجود آمده بود؛ مواجهه‌ای که عزم این دسته از کشورهای خارج از بلوک غرب را جزم کرد تا با به‌وجود آوردن نهادی مستقل و بین‌المللی، منافع و مطلبات اقتصادی و سیاسی خود را فارغ از رویکرد یکجانبه گرایانه امریکا و همپیمانان اروپایی‌اش دنبال کنند. همان گونه که در سطور پیشین بیان شد اعضای مؤسس بریکس برزیل، روسیه، هند و چین هستند که با عضویت آفریقای جنوبی در سال 2010، گروه به نام بریکس (BRICS) شناخته شد. هدف اصلی از تشکیل این سازمان به چالش کشاندن نظم جهانی تحت سلطه امریکا و متحدان غربی آن بود که اکنون با توجه به نشانه‌های افول و زوال نظم بین‌المللی تک قطبی امریکا، کشورهای زیادی برای الحاق اشتیاق نشان داده‌اند.نارضایتی از توزیع واکسن کووید-19 و احتکار آن توسط قدرت‌های غربی، اثرات امنیتی اقتصادی جنگ اوکراین، همچنین اهرم یکجانبه تحریم و فشار علیه دولت‌ها نیز کاتالیزور مناسبی را برای عضویت سایر کشورها فراهم کرد. اهمیت بریکس از این جهت است که آنها با هم بیش از 40 درصد از جمعیت جهان و یک چهارم اقتصاد جهانی را تشکیل داده و همچنین بخشی از گروه 20 (G20) - اقتصادهای بزرگ - هستند. فعالیت این بلوک بر اساس اجماع بین اعضا بوده و بر همکاری‌های اقتصادی و افزایش تجارت و توسعه چندجانبه تمرکز دارد.

[2] - ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به دلیل صدور حکم بازداشت از سوی دادگاه کیفری بین المللی، تنها از طریق ویدئو در مذاکرات شرکت خواهد کرد.

[3] - لازم است یادآوری شود که سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی، در سخنرانی خود پیش از این نشست اظهار داشته: «بریکسِ توسعه‌یافته، گروهی از کشورها با نظام‌های سیاسی متفاوت را نمایندگی خواهد کرد که تمایل واحدی برای داشتن یک نظم جهانی متعادل‌تر دارند». و یا «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه با انشتارمقاله‌ای درمجله «اوبونتو» آفریقای جنوبی نوشت که بریکس روند تبدیل شدن به یکی از ستون‌های نظم نوین جهانی را آغاز کرده است. روسیه به طور مداوم در مسیر توسعه تعامل بریکس با دیگر کشورها همکاری می‌کند. به ویژه، یکی از اولویت‌های آفریقای جنوبی به عنوان ریاست فعلی بریکس تقویت همکاری با کشورهای آفریقایی است. روسیه نیز کاملاً با این رویکرد موافق است.

[4] - تحلیل گران معتقدند از آنجا كه بريكس آينده‌دارترين گروه براي بازارهاي نوظهور بوده، چين به عنوان بازيگري كه دست برتر را در آن دارد، نه تنها از افزايش ميزان اعضاي بريكس حمايت مي‌كند، بلكه قصد دارد اين بلوك مهم بين‌المللي را به عنوان كارتي در برابر غرب و به خصوص امريكا مورد بهره‌برداري قرار دهد. در واقع از منظر پكن، هيچ بلوك ديگري فعلا وجود ندارد تا وزنه تعادل در مقابل جي 7 باشد؛ زيرا پيمان شانگهاي بيش از حد اوراسيايي بوده و گروه 20 نيز به‌طور ملموس تحت سلطه غرب قرار دارد. از اين‌رو تشكيل خانواده بزرگ بريكس از سوي چين در حالي به ‌شدت پيگيري مي‌شود كه سهم اين كشور از توليد بريكس در سال 2001 از 47 درصد به 70 درصد رسيده و به‌طور كلي 69 درصد از تعاملات تجاري و اقتصادي درون گروهي بريكس را به خود اختصاص داده است. ( ستاری؛ محمدرضا. بريكس؛ از اتحاد اقتصادي تا اختلاف سياسي. اعتماد: سه شنبه 31 مرداد ماه 1402- شماره 5562)

[5] -یوسفی؛ فائزه سادات. بریکس، تهدیدی برای جهان امریکایی. ایران: سه شنبه 31 مرداد ماه 1402- شماره 8262 .

[6] - یوسفی؛ فائزه سادات. بریکس، تهدیدی برای جهان امریکایی. ایران: سه شنبه 31 مرداد ماه 1402- شماره 8262 .

7 – Karbalaei. Ali. ‘De-dollarization’, expansion and ‘cold war’ dominate BRICS meeting. Translator: Asadollah Afshar. Tehran Times (TT ). August 23, 2023 - 22:14

[8] - در حال حاضر ۱۹ کشور تقاضای عضویت در گروه بریکس را مطرح کرده‌اند و جمهوری اسلامی جزو اولین کشورهایی بوده که تقاضای عضویت را مطرح کرده است.

[9] - در همین چهارچوب، حسین امیرعبداللهیان در نشست دو هفته پیش در تهران، اهمیت ژئوپلیتیک کشورمان به نسبت دیگر کشورهای عضو را یادآور شد و از آغاز شراکت ایران و بریکس در برخی حوزه‌ها از جمله در کریدور شمال - جنوب خبر داد. وی در این رابطه گفته است: «همکاری‌های ایران و چین برای اتصال چین به خلیج‌فارس، دریای عمان و اقیانوس هند نیز عملاً چین و هند را به عنوان دو بنیانگذار بریکس به هم متصل می‌کند و از طریق حمل و نقل ترکیبی می‌تواند چین را به آفریقای جنوبی و حتی برزیل متصل کند.» در سال ۱۹۹۷ روزنامه اکونومیک تایمز هند گزارش داد که دولت‌های هند و روسیه برای تسهیل و تسریع اجرای طرح ایجاد کریدور بین‌المللی شمال به جنوب از طریق ایران یک تفاهمنامه همکاری امضا کرده‌اند. در واقع، پروژه‌های کمربند و جاده در منطقه اوراسیا، اروپا را از طریق کشورهای آسیای مرکزی و روسیه به چین متصل می‌کند و به پکن امکان دسترسی به منابع اوراسیا را می‌دهد، پکن نیز برنامه‌هایی برای اتصال ترکیه و ایران از طریق جاده و کمربند دارد. اگر این طرح‌ها به پایان برسند، به جرات می‌توان گفت ایران از بن‌بست اقتصادی خارج و تبدیل به شاهراه‌های اقتصادی در جهان می‌شود و دیگر کنار گذاشتن اقتصاد ایران در این ترانزیت سنگین اقتصادی دشوار و غیرممکن خواهد بود.

[10] - گروه بریکس اکنون مورد توجه مراکز مطالعاتی غرب واقع شده و نسبت به عواقب آن هشدار داده‌اند. هراس غرب نیز به همین دلیل است که بلوک شدن قدرت‌ها برای کسب منافع اقتصادی در بستر رویارویی با غرب زمینه ساز ایجاد یک وزنه تعیین کننده سیاسی منفک از غرب خواهد شد. علاوه بر آن یکی از تهدیداتی که امریکا با آن مواجه است، ناکارآیی تحریم‌ها به عنوان اولین و در دسترس‌ترین ابزار فشار بر دولت‌ها است. اگر تحریم‌ها اثر واقعی خود را از دست بدهند، ابزارهای فشار امریکا را ناکارآمد جلوه داده و ویژگی تصمیم‌گیری امریکا در جهان را دچار خدشه کرده و دایره اراده جهانی آن را در منظر عمومی کوچک می‌کنند.